Beynelmilel ile yıla veda
1982 yılında Adıyaman’da bir grup yerel müzisyenin (gevendenin) başına gelen traji-komik olayları ele alan "Beynelmilel", 29 Aralık’ta vizyonda.
Senaryosu Sırrı Süreyya Önder’e ait olan, yönetmenliğini de Önder ile Muharrem Gülmez’in paylaştığı "Beynelmilel"in başrollerinde Özgü Namal ve Cezmi Baskın var. Baskın ve Namal’ın müzisyen bir baba ve kızını canlandırdıkları filmde, Umut Kurt, Bahri Beyat, Meral Okay, Nazmi Kırık, Dilber Ay, Oktay Kaynarca ve Kahtalı Mıçı da rol aldı. Kahtalı Mıçı ve Dilber Ay’ın şarkılarıyla süslü filmin çekimleri, ilkbaharda Tarsus, Adana ve Mersin’de yapıldı ve 3 bine yakın figüran da görev aldı. Adıyaman yöresinde düğünlerde çalgı çalan yerel müzisyenlerin (gevende) başına gelen ilginç olayların konu edildiği film, BKM yapımı.
......................................................................................................................................................................
12 Eylül'ün acı tebessümü
12 Eylül ihtilalinin yol açtığı değişimi ironik bir dille anlatan 'Beynelmilel' vizyona girdi. Filmde önemli bir yer tutan Mersin Belediye Bandosu, Kanyon'daki galanın da yıldızı oldu
1982 yılında Adıyaman'da bir grup yerel müzisyenin başından geçen trajikomik olayların anlatıldığı "Beynelmilel" adlı filmin galası önceki akşam Kanyon Alışveriş Merkezi'nde yapıldı. Galaya film ekibinin yanı sıra, birçok sinemacı, tiyatrocu ve medya mensubu da katıldı.
Filmin yönetmenlerinden Muharrem Gülmez, 'Beynelmilel'de ironik bir anlatımı tercih ettiğini söyleyerek, "Biz bir mizah filmi yapmadık. Bir baba-kızın öyküsünü anlattık. Mizah unsurunu da kullandık, ama film sadece bir komedi filmi değil" dedi.
Filmde müzisyen bir babanın kızını canlandıran Özgü Namal ise gazetecilerin "Bu bir 12 Eylül filmi mi?" sorusunu , "Beynelmilel, o dönemi ince yollu bir mizahla, üstüne batırmadan anlatan farklı bir film" diye yanıtladı.
Gala gösteriminden sonra yapılan kokteylde sanatçıların yanındaki korumalar dikkat çekti. Filmin oyuncuları, oyuncuların yakın dostları ve basın mensuplarının katıldığı kokteylde özellikle Özgü Namal'ı bir an yalnız bırakmayan korumaların kimi kimden koruduğu anlaşılamadı.
Mersin Belediye Bandosu çaldı, film ekibi oynadı
Filmde 'Gevende Orkestrası' rolünü üstlenen Mersin Belediye Bandosu, galada da sahneye çıktı. Oyuncular da onlara tef çalıp oynayarak eşlik etti.
Galada 'fazla kiloları'yla dikkat çeken Naz Elmas, 'Candan Öte' dizisindeki rolü için beş kilo aldığını söyledi.
Adını 'Enternasyonal Marşı'ndan aldı
İsmini "Enternasyonal Marşı"ndan alan ve 7.5 haftada tamamlanan film, Tarsus'ta çekildi. Filmde 2 bin 100 kişi rol aldı. Mersin Üniversitesi'nin Kültür Evi, filmde ihmal edilmiş halkevi ve pavyon mekânı olarak kullanıldı.
......................................................................................................................................................................
Ertuğrul Özkök / HÜRRİYET
Asker buna gerçekten kızar mı
12 Eylül askeri harekátı olduğunda 33 yaşındaydım.Kendime koyduğum iki hedef vardı.
Ya TRT Genel Müdürü olmak, ya da CHP’den milletvekili seçilmek.
Öğretim üyesiydim ve küçük edebiyat dergilerinde yazı yazıyordum.
Bir de TİP’lilerin çıkardığı "Yürüyüş" Dergisi’nde 3-4 yazım yayınlanmıştı.
* * *
12 Eylül hayatımı kurtardı; ama ideallerimi ve hedeflerimi altüst etti.
Kendime yeni bir hayat kurmak, yeni idealler belirlemek zorunda kaldım.
Geçen salı akşamı bazı gazeteci arkadaşlarla "Beynelmilel" filmini seyrettik.
Filmi seyrederken işte hayatımın bu dönemi aklıma geldi.
Şerit bir kere daha yeniden sarıldı.
O parasız, ay sonunu çıkarmak için sabahları saat 6.00’da kalkıp çeviriler yapan, Yankı Dergisi’ne, Yalçın Küçük’ün hemen karşısındaki masada yazılar yazan genç öğretim üyesini hatırladım.
* * *
Filmi gerçekten çok beğenerek izledim.
Salona girerken, filme niye "Beynelmilel" gibi pek sinema kokmayan bir isim verdikleri hakkında en küçük bir fikrim yoktu.
İçeride güzel bir sürprizle karşılaştım.
Meğer filmin ismi, bir dönem solcuların en kuvvetli marşı olan "Enternasyonal"den esinlenilerek koyulmuş.
Onun karşılığı olarak kullanılmış.
Filmin başrol oyuncusu "Enternasyonal" marşıydı bile diyebilirim.
* * *
Film 12 Eylül döneminde, tam yılıyla da 1982 yılında Adıyaman’da geçiyor.
Adıyaman’da barlarda çalan bir orkestranın hikáyesi.
Dönemin kudretli komutanı Kenan Evren, Adıyaman’a gelecektir ve şehir onun hazırlıklarını yapmaktadır.
İşte bu ortamda insanı gerçekten güldüren olaylar birbirini izliyor.
Senaryoda insanı şaşırtan ve güldüren çok zekice unsurlar var.
Oyuncular mükemmel.
Herkes karikatürize edilmiş.
Tabii bu arada askerler de.
* * *
Salonda Hürriyet’ten Mehmet Yılmaz, Milliyet’ten Nurcan Akad, Radikal’den İsmet Berkan, Vatan’dan Okay Gönensin, Kanal D’den Ayşenur Arslan ve başka bazı arkadaşlar vardı.
Filmi seyrederken etraftan gelen gülme sesleri, esprilerin çoğumuzun hoşuna gittiğini gösteriyordu.
Film sonrası izlenimler de olumluydu.
Ama şu soru soruluyordu:
Acaba bu film askerleri kızdırır mı?
Nitekim Mehmet Yılmaz, dünkü yazısında kızdıracağını yazıyordu.
Çünkü filmde o dönemin askerleri ve Konsey üyeleri aşırı derecede karikatürize edilmişti.
Ancak yerel halk ve devrimciler de o ölçüde komikleştirilmiş tiplerdi.
Yani bu konuda askerlere haksızlık, devrimcilere de iltimas yapıldığı söylenemezdi.
Ayrıca öyle olsa bile, artık toplumun bütün kesimleri bu tür hicve kendisini alıştırmalı diye düşünüyorum.
* * *
Yine de o soruyu bir defa daha altını çizerek soruyorum.
Askerler bu filme kızarlar mı?
Film bitinceye kadar kızmaması gerektiğini düşünüyordum.
Ancak film bitip son jenerikler akmaya başladığında dikkatimi çeken bir ayrıntıyı okuyunca fikrim daha da netleşti.
Hayır askerler bu filme kesinlikle kızmazlar.
Nereden mi biliyorum?
Filmin sonunda büyük harflerle teşekkür edilen bazı kişi ve kurumlar var.
İkinci sırada bir isim dikkatimi çekti.
"Kanaltürk"ün sahibi Tuncay Özkan.
Ona da teşekkür ediliyor.
Kubilay mitinginin baş aktörü Tuncay Özkan, eğer asker düşmanlığı görmeyip destek verdiyse, bu film meşrudur demektir.
Şaka bir tarafa herkese şiddetle tavsiye ederim.
Gülmesi çok, ağlaması az, güzel bir film olmuş.
......................................................................................................................................................................
Mehmet Yılmaz / HÜRRİYET
Bando ’beynelmilel’ çalmaya başladığında
TÜRKİYE, 12 Eylül dönemi ile hesaplaşmasını tamamlayabilmiş değil.
"Hesaplaşma" derken o günlerin şartlarında, sokaklarda insanların ölmesini önleyecek başka bir çözüm yolu bulunabilir miydi, bulunamaz mıydı konusunu tartışmıyorum.
Anlatmaya çalıştığım şey o dönemde işlenen, işkence dahil, birçok insanlık suçunun sorumlularının aradan geçen bunca yıla rağmen hálá cezalandırılamamış olması.
Geçen akşam İstanbul’da bir sinema salonunun rahat koltuğunda oturup çok ilginç bir filmin bir grup gazeteci için yapılan özel gösterimini izlerken aklımdan bunlar geçti.
Evet, doğru, 12 Eylül darbesi olmasaydı belki ben de dahil olmak üzere, birçoğumuz "kim vurdu"ya gidecektik. Ama sonra yaşananlar, sorgusuz sualsiz hapislerde süründürülenler, yaşı büyütülüp asılanlar, işkenceden geçirilenler ne olacak?
Seyrettiğim film böyle bir hesaplaşmaya girmeden o günlere yeniden dönmemi sağladı.
Yönetmenliğini Sırrı Süreyya Önder ve Muharrem Gülmez’in yaptıkları "Beynelmilel" filmini seyrettikten sonra damağımda kalan tadı "acı-tatlı soslu" bir yemeğe benzetebilirim.
Gülmekle ağlamanın birbirine kardeş iki duygu olduğunu bu son derece mütevazı filmle bir kez daha gördüm.
Cezmi Baskın ile Özgü Namal’ın içten oyunculuklarının yanı sıra kişisel olarak benim için hoş bir sürpriz olan şey Meral Okay’ın varlığıydı.
Akşam eve döndüğümde yakın geçmişin siyasal olaylarını öğrenmek için beni sık sık sıkıştıran kızıma "Cuma günü Beynelmilel başlıyor, ona git mutlaka" dedim.
Bana öyle geliyor ki askerler bu filme biraz sinirlenebilirler.
Ama eninde sonunda bu bir film bunu unutmamak ve hoşgörüyle bakmak gerek.
Ayrıca şöyle düşündüm: Artık askeri darbeler dönemini geride bırakmış olmamız ne kadar önemli bir şey!
Konu: <<<Beynelmilel>>> 
Çarş. Haz. 11, 2008 1:46 pm
